Szanowni Państwo,
Niniejszym informujemy, że dnia 30 lipca 2020 r., w sprawie o sygn. I ACa 99/19 Sąd Apelacyjny w Krakowie wydał korzystny dla frankowiczów wyrok.
Sprawa dotyczyła kredytu denominowanego do CHF, który Sąd Apelacyjny uznał za nieważny.
Sąd Apelacyjny, w wydanym przez siebie wyroku poddał pod wątpliwość ważności klauzuli waloryzacyjnej zawartej w umowie kredytowej stron, jak i samej umowy jako całości. Zdaniem Sądu Apelacyjnego w Krakowie w szczególności zasługiwał na uwzględnienie argument kredytobiorców, że klauzula waloryzacyjna określona w umowie jest sprzeczna z naturą stosunku prawnego ( kredytu ) oraz zasadami współżycia społecznego i dobrymi obyczajami z uwagi na brak ograniczenia ryzyka kursowego dla kredytobiorcy, jednokierunkowy charakter waloryzacji oraz posłużenie się nieobiektywnym miernikiem waloryzacji, co skutkowało zachwianiem równowagi stron. W konsekwencji takie klauzule mają charakter niedozwolonych (abuzywnych) postanowień umownych.
Co istotne, z punktu widzenia każdego „frankowicza”, Sąd Apelacyjny w Krakowie podkreślił, że poglądy prawne dotyczące tej problematyki abuzywności klauzul waloryzacyjnych w umowach kredytowych odwołujących się do franka szwajcarskiego ewoluują w kierunku rozszerzenia ochrony konsumenta, który zaciągnął kredyt w tej walucie. Sąd Apelacyjny w Krakowie, odwołując się do najnowszego orzecznictwa Sądu Najwyższego, podzielił nowe stanowisko w tego rodzaju sprawach i podkreślił, że za niedopuszczalne należy uznać uzależnienie kwot do wypłaty i zwrotu kwoty kredytu od zachowań i decyzji tylko jednej ze stron umowy kredytowej. Regulacja taka narusza zasady prawa cywilnego zakładające nie tylko równowagę prawną stron umowy ale także wymóg precyzyjności i przewidywalności ich wzajemnych świadczeń. Umowa kredytowa stron przyznaje bowiem jedynie i wyłącznie stronie powodowej prawo określania wysokości rat kredytu waloryzowanych kursem franka szwajcarskiego (załącznik nr. (…)). Prawo do ustalania kursu waluty przez stronę powodową przy tym, nie doznawało żadnych umownych ograniczeń w postaci skonkretyzowanych, obiektywnych kryteriów zmian stosowanych kursów walutowych, nie pozwalając na ustalenie przez pozwanych wynikających z takiego unormowania pełnych jego konsekwencji zwłaszcza tych ekonomicznych. Dalsza jej analiza w kontekście art. 3851 § 1 Kc daje podstawy do twierdzenia o rażącym naruszeniu praw konsumenta z uwagi na nieusprawiedliwioną dysproporcję praw i obowiązków wynikających z umowy na jego szkodę skutkującą niekorzystnym ukształtowaniem jego sytuacji ekonomicznej oraz jego nierzetelnym traktowaniem.
Kolejno, Sąd Apelacyjny w Krakowie stanął na stanowisku, iż nieważność klauzul ma tak daleko idące skutki, iż prowadzi to do uznania nieważności całej umowy. Wskazano bowiem, że bez zastosowania wskazanego w niej mechanizmu ( o ile strony nie godzą się na jego wykorzystania w formie określonej w umowie) nie możliwym jest określenie wysokości zobowiązania pozwanych tak na początku umowy kredytowej jak i w trakcie jej realizacji a zwłaszcza ustalenie czy i w jakim zakresie pozwani nie wykonują lub nie wykonywali jej postanowień w zakresie spłaty kredytu.
Co istotne, Sąd Apelacyjny wskazał przy tym, że oświadczenie kredytobiorców zawarte w załączniku do umowy a dotyczące ryzyka walutowego nie jest w stanie zmienić jego oceny i nie ma mocy wiążącej. Po pierwsze dlatego, że racjonalny kredytobiorca, w sytuacji gdyby rzetelnie wyjaśniono mu na czym polega ryzyko zmiany kursu waluty nie podpisałby takiej umowy. Po drugie gdyby Bank zamierzał wystarczająco informować o takim ryzyku, nie proponowałby konsumentom takich umów.
Autor: Adwokat Konrad Kłaput